Współpraca Chin i USA w dziedzinie sztucznej inteligencji – konieczność czy wyzwanie?
INFORMACJA25-03-2025
Współpraca Chin i USA w dziedzinie sztucznej inteligencji – konieczność czy wyzwanie?
W dobie globalnej rywalizacji technologicznej Chiny i Stany Zjednoczone są dwoma największymi graczami na arenie sztucznej inteligencji. Współpraca między tymi mocarstwami mogłaby przyspieszyć rozwój AI na skalę globalną, jednak napięcia polityczne i gospodarcze stanowią poważną przeszkodę. Stephen Orlins, prezes Narodowego Komitetu ds. Relacji USA-Chiny (NCUSCR), podczas Forum Rozwoju Chin w Pekinie podkreślił, że dialog między tymi państwami w dziedzinie AI jest nie tylko pożądany, ale wręcz niezbędny dla dalszego postępu technologicznego.
Potencjał współpracy i jej globalne znaczenie

Sztuczna inteligencja jest obecnie jedną z najważniejszych technologii kształtujących przyszłość gospodarki, nauki i bezpieczeństwa. Oba kraje posiadają ogromne zasoby badawcze, wybitnych ekspertów i potężne zaplecze technologiczne. Współpraca pomiędzy Chinami a USA mogłaby przynieść znaczące korzyści w zakresie:

  • Przyspieszenia innowacji – koordynacja działań badawczych mogłaby uniknąć dublowania wysiłków i skrócić czas opracowywania nowych technologii.
     
  • Bezpieczeństwa i etyki sztucznej inteligencji – stworzenie wspólnych standardów w zakresie etyki i regulacji mogłoby ograniczyć ryzyko nadużyć oraz zagrożeń wynikających z niekontrolowanego rozwoju technologii.
     
  • Zastosowań w medycynie i klimacie – wspólne projekty mogłyby pomóc w rozwiązywaniu globalnych problemów, takich jak zmiany klimatyczne czy rozwój medycyny precyzyjnej.

Orlins zwraca uwagę na fakt, że niektóre z największych wyzwań, przed którymi stoi świat, wymagają międzynarodowej współpracy. Technologie oparte na sztucznej inteligencji mogą być kluczowym narzędziem w walce z pandemią, optymalizacją łańcuchów dostaw czy przewidywaniem klęsk żywiołowych. Bezpośrednia rywalizacja bez dialogu prowadzi jedynie do ograniczenia potencjału obu stron.

Bariery polityczne i gospodarcze

Pomimo potencjalnych korzyści współpracy, rzeczywistość geopolityczna stawia przed nią liczne przeszkody. Waszyngton nałożył szereg sankcji na Chiny, ograniczając dostęp do kluczowych technologii, takich jak zaawansowane chipy niezbędne do rozwoju sztucznej inteligencji. Stany Zjednoczone uzasadniają te działania obawami o bezpieczeństwo narodowe oraz możliwością wykorzystania zaawansowanych algorytmów do celów wojskowych przez Pekin. Restrykcje te obejmują:

  • Zakaz eksportu zaawansowanych półprzewodników – Stany Zjednoczone skutecznie ograniczają dostęp Chin do najnowszych układów scalonych, co hamuje rozwój tamtejszej technologii sztucznej inteligencji.
     
  • Ograniczenia w zakresie współpracy naukowej – amerykańskie instytucje badawcze muszą przestrzegać ścisłych regulacji dotyczących współpracy z chińskimi ośrodkami.
     
  • Polityka decouplingu – czyli celowe rozdzielanie łańcuchów dostaw i ograniczanie zależności gospodarczej między USA a Chinami w sektorze technologicznym.

Chiny z kolei przyspieszają własne inicjatywy badawcze, dążąc do samowystarczalności w obszarze półprzewodników i zaawansowanych technologii. Rząd w Pekinie zainwestował miliardy dolarów w rozwój własnych technologii i infrastruktury badawczej, aby uniezależnić się od Zachodu.

Czy dialog jest możliwy?

Wobec rosnących napięć między mocarstwami wielu ekspertów zastanawia się, czy rzeczywiście możliwe jest znalezienie wspólnego języka w sprawie sztucznej inteligencji. Orlins, reprezentując stanowisko bardziej ugodowe, apeluje o dialog i wypracowanie mechanizmów współpracy, które pozwoliłyby na wymianę wiedzy bez ryzyka naruszenia interesów bezpieczeństwa narodowego obu krajów.

Przykładem możliwego kompromisu jest współpraca w ramach organizacji międzynarodowych, takich jak ONZ czy OECD, gdzie można tworzyć neutralne platformy do ustalania standardów regulacyjnych dla sztucznej inteligencji. Dodatkowo inicjatywy prywatne – współpraca między firmami technologicznymi i instytutami badawczymi – mogą pomóc w wypracowaniu rozwiązań, które przyniosą korzyści obu gospodarkom.

Podsumowanie całej sytuacji na linii Chin i USA

Stosunki między Chinami a USA w dziedzinie sztucznej inteligencji pozostają napięte, jednak potencjał współpracy jest zbyt duży, by go ignorować. Ograniczenia i sankcje mogą spowolnić rozwój technologii, ale globalne wyzwania, takie jak zmiany klimatyczne, zdrowie publiczne czy bezpieczeństwo cybernetyczne, wymagają wspólnego działania.

Udostępnij ten artykuł: